Η αποκατάσταση του αισθήματος ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας αποτελεί βασική προϋπόθεση για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και της αυτοπεποίθησης των πολιτών. Για αυτό και η στρατηγική του Δήμου Αθηναίων για τη δημόσια ασφάλεια τοποθετεί στο επίκεντρο τους πολίτες και την τοπική κοινωνία: όσους κατοικούν στην πόλη και τις οικογένειες τους, όσους εργάζονται και κινούνται εντός των ορίων της. Ο θεσμός των Τοπικών Συμβουλίων Πρόληψης Εγκληματικότητας θα εκσυγχρονιστεί και θα ενισχυθεί, αξιοποιώντας και την εμπειρία από καλές πρακτικές που έχουν εφαρμοστεί στο εξωτερικό. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν τα Κέντρα Γειτονιάς (Maisons de Quartier), που λειτουργούν σε πολλές πόλεις της Γαλλίας, οι άτυπες ομάδες πολιτών για την πρόληψη της αστικής βίας και παρανομίας που λειτουργούν σε επίπεδο δήμων στη Γερμανία, και τα δίκτυα πολιτών-Αυτοδιοίκησης-Πολιτείας που έχουν σχηματιστεί με στόχο την καταγραφή των προβλημάτων και την ανταλλαγή πληροφόρησης σε πόλεις του Ηνωμένου Βασιλείου, του Βελγίου κ.ο.κ. Βασική επιδίωξη των Τοπικών Συμβουλίων δεν είναι η αστυνόμευση, αλλά η κινητοποίηση των πολιτών και των γειτονιών και η ενθάρρυνση  μιας περισσότερο συμμετοχικής πολιτικής για την ασφάλεια και την πρόληψη της παραβατικότητας. Σε συνεργασία με το Δήμο και με άλλους φορείς σχεδιάζουν δράσεις για την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών της βίας, της ανομίας και των παραβατικών συμπεριφορών. Παράλληλα,  ευαισθητοποιούν τους πολίτες μέσω της ενημέρωσης και τους κινητοποιούν, ώστε να συμμετέχουν σε αντίστοιχες δράσεις ενώ δημιουργούν δίκτυα ενημέρωσης και υποστήριξης θυμάτων της παραβατικότητας και  ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Μέσω των Τοπικών Συμβουλίων, οι γειτονιές και οι τοπικές κοινωνίες αποκτούν λόγο στα ζητήματα ασφάλειας και κοινωνικής συνοχής, ενισχύοντας το έργο της Αυτοδιοίκησης και των οργάνων της Πολιτείας.

Πέραν των παραπάνω, ο Δήμος Αθηναίων θα αναλάβει συντονιστικό ρόλο στην κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης για την ασφάλεια στην Αθήνα, σε συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία και όλους τους υπόλοιπους φορείς με κρίσιμες αρμοδιότητες. Το σχέδιο θα καταρτιστεί στη βάση λεπτομερούς χαρτογράφησης της εγκληματικής και παραβατικής δραστηριότητας ανά περιοχή και ανά γειτονιά της πόλης, με κινητοποίηση και των Τοπικών Συμβουλίων Πρόληψης Εγκληματικότητας. Θα προβλέπει παρεμβάσεις για την αποτελεσματικότερη αστυνόμευση, όπως οι κοινές περιπολίες κλιμακίων της ΕΛ.ΑΣ. και της δημοτικής αστυνομίας, η μεγαλύτερη συνεργασία των σωμάτων και η πραγματοποίηση κοινών εκπαιδεύσεων αλλά και η εντατικότερη παρουσία τους σε περιοχές υψηλού κινδύνου. Το σχέδιο θα προβλέπει επίσης τη δημιουργία Ενιαίου Κέντρου Ασφάλειας για τη συλλογή και ανταλλαγή πληροφόρησης, την καταγραφή καταγγελιών και την άμεση διαχείριση προβλημάτων ασφάλειας. Στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης θα εξεταστεί και η δυνατότητα αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών για την επίβλεψη δημόσιων χώρων και την αυτοματοποιημένη ειδοποίηση των αρμόδιων αρχών, όταν καταγράφονται σχετικά κρούσματα. Οι παρεμβάσεις αυτές μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά το επίπεδο ασφάλειας στην Αθήνα.

Η Δημοτική Αστυνομία θα ενισχυθεί και οι αρμοδιότητές της θα διευρυνθούν. Πρώτον, μέσα από το λεπτομερή καθορισμό των αρμοδιοτήτων της Δημοτικής Αστυνομίας, ώστε να είναι διακριτός ο ρόλος της και τα πεδία παρέμβασης της σε σχέση με την ΕΛ.ΑΣ. Δεύτερον, με από τον εκσυγχρονισμό του υλικοτεχνικού εξοπλισμού της (ανανέωση στόλου οχημάτων, προμήθεια σύγχρονων συσκευών ενδοεπικοινωνίας κ.λ.π.), αξιοποιώντας όλους τους διαθέσιμους πόρους. Τρίτον, δίνοντας έμφαση στη διαρκή εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού της Δημοτικής Αστυνομίας, ώστε να βελτιώνεται η επιχειρησιακή ετοιμότητα και αποτελεσματικότητα του. Τέταρτον, με τη Δημοτική Αστυνομία να έχει κομβικό ρόλο στη συλλογή και διάχυση της πληροφορίας σχετικά με κρούσματα ανομίας και παραβατικότητας στην πόλη, και στην άμεση ενημέρωση των υπολοίπων αρμοδίων οργάνων.

Η Δημοτική Αστυνομία θα ενισχυθεί και οι αρμοδιότητές της θα διευρυνθούν. Πρώτον, μέσα από τον λεπτομερή καθορισμό των αρμοδιοτήτων της Δημοτικής Αστυνομίας, ώστε να είναι διακριτός ο ρόλος της και τα πεδία παρέμβασης της σε σχέση με την ΕΛ.ΑΣ. Δεύτερον, μέσα από τον εκσυγχρονισμό του υλικοτεχνικού εξοπλισμού της (ανανέωση στόλου οχημάτων, προμήθεια σύγχρονων συσκευών ενδοεπικοινωνίας κ.λ.π.), αξιοποιώντας όλους τους διαθέσιμους πόρους. Τρίτον, δίνοντας έμφαση στη διαρκή εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού της Δημοτικής Αστυνομίας, ώστε να βελτιώνεται η επιχειρησιακή ετοιμότητα και αποτελεσματικότητα του. Τέταρτον, με τη Δημοτική Αστυνομία να έχει κομβικό ρόλο στη συλλογή και διάχυση της πληροφορίας σχετικά με κρούσματα ανομίας και παραβατικότητας στην πόλη, και στην άμεση ενημέρωση των υπολοίπων αρμοδίων οργάνων.

Αποτελεί κοινό τόπο πως δεκάδες σημεία του κέντρου της Αθήνας λειτουργούν ως εστίες ανομίας και παραβατικότητας: από τα Εξάρχεια και την ευρύτερη περιοχή της Ομόνοιας μέχρι το Μεταξουργείο και το Πεδίο του Άρεως και αλλού. Σημεία στα οποία λειτουργούν πιάτσες παραεμπορίου ή εμπορίου ναρκωτικών, σημεία στα οποία καταγράφονται κρούσματα επιθέσεων και κλοπών. Σημεία τα οποία αποφεύγουν οι κάτοικοι των γύρω περιοχών αλλά ακόμα και οι περαστικοί, λόγω φόβου και ανασφάλειας. Σε συνεργασία με τα Τοπικά Συμβούλια Πρόληψης Εγκληματικότητας, τα οποία θα συλλέγουν στοιχεία και θα καταγράφουν τα προβλήματα ανά γειτονιά, ο Δήμος Αθηναίων θα προχωρήσει σε παρεμβάσεις που θα βελτιώσουν τις περιοχές αυτές λειτουργικά και αισθητικά και θα τις καθιστούν λιγότερο ευάλωτες σε εγκληματικές και παραβατικές συμπεριφορές. Η αποκατάσταση του φωτισμού σε όλους τους δρόμους της Αθήνας, η καθαριότητα των δημόσιων χώρων, η αποκατάσταση των πεζοδρομίων και άλλων υποδομών είναι παρεμβάσεις που βελτιώνουν το αστικό περιβάλλον αλλά και  ενισχύουν το αίσθημα ασφάλειας.

Εντός των ορίων της Αθήνας, υπάρχει μεγάλος αριθμός κενών και εγκαταλελειμμένων κτιρίων, που σε αρκετές περιπτώσεις έχουν καταληφθεί και λειτουργούν ως εστίες παραβατικότητας και ανομίας ή είναι υποψήφια προς κατάληψη. Με πρωτοβουλία του Δήμου Αθηναίων, θα προχωρήσουν άμεσα οι διαδικασίες για την αναδιαμόρφωση και αξιοποίηση των κτιρίων αυτών, είτε από δημόσιους είτε από ιδιωτικούς φορείς. Τα κτίρια αυτά μπορούν να λειτουργήσουν, μεταξύ άλλων, ως χώροι πολιτιστικών εκδηλώσεων ή ως χώροι στέγασης νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, στα πρότυπα αντίστοιχων παρεμβάσεων σε πόλεις της Γαλλίας, της Πορτογαλίας και της Γερμανίας.  Με πρωτοβουλία του Δήμου Αθηναίων θα προχωρήσουν άμεσα οι διαδικασίες για την αξιοποίηση των κτιρίων αυτών από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, ώστε να περιοριστούν οι διαθέσιμοι χώροι για την  ανάπτυξη εγκληματικών και παραβατικών συμπεριφορών και να βελτιωθεί το επίπεδο ασφάλειας στην Αθήνα. Και στην περίπτωση αυτή, ο ρόλος των ίδιων των  πολιτών μπορεί να είναι καθοριστικός, αφού οι εστίες παραβατικότητας στις γειτονιές τους πλήττουν  άμεσα την καθημερινότητα τους.

Η χρήση και διακίνηση ναρκωτικών ουσιών  έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις στην Αθήνα και αποτελεί όχι μόνο πρόβλημα δημόσιας ασφάλειας αλλά και δημόσιας υγείας. Προτεραιότητα για το Δήμο Αθηναίων αποτελεί η αποτελεσματική αστυνόμευση και η άμεση παρέμβαση κατά του οργανωμένου εμπορίου ναρκωτικών, του οποίου οι διαστάσεις έχουν γίνει πλέον ανεξέλεγκτες. Οι πιάτσες εμπορίου ναρκωτικών θα περιοριστούν δραστικά μέσα από τις τακτικότερες περιπολίες της ΕΛ.ΑΣ. και της δημοτικής αστυνομίας, σε συνδυασμό με παρεμβάσεις βελτίωσης του αστικού περιβάλλοντος (σε επίπεδο φωτισμού, καθαριότητας, προσβασιμότητας κ.ο.κ.).

Παράλληλα, ο Δήμος Αθηναίων χρειάζεται να αποκτήσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για το πρόβλημα των ναρκωτικών, που θα δίνει έμφαση όχι μόνο στην καταστολή, αλλά και στην αποτελεσματική πρόληψη και τη μείωση του κινδύνου για τους χρήστες. Με παρεμβάσεις που ξεκινούν από την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση όλων των πολιτών και φτάνουν μέχρι την ενίσχυση των υφιστάμενων κοινωνικών δομών, αλλά και τη δημιουργία νέων, ώστε να περιοριστούν οι κίνδυνοι για τα εξαρτημένα άτομα, καθώς και το φαινόμενο της δημόσιας χρήσης ναρκωτικών. Σε στενή συνεργασία με όλους τους φορείς που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση του προβλήματος, από την πρόληψη, μέχρι και την απεξάρτηση, και βέβαια με τους ίδιους τους χρήστες και τις οικογένειες τους. Το προσεχές διάστημα θα καταθέσουμε στο δημόσιο διάλογο ολοκληρωμένη πρόταση για το ζήτημα των ναρκωτικών και τον ρόλο του Δήμου Αθηναίων στην αντιμετώπιση του.

Ιδιαίτερη  μέριμνα απαιτείται για το παραεμπόριο και λαθραίο εμπόριο, που έχει εκτεταμένες συνέπειες σε οικονομικό και σε κοινωνικό επίπεδο. Παρά τις συνεχείς κατασχέσεις, πληθαίνουν τα σημεία εντός της Αθήνας, στα οποία λειτουργούν οργανωμένες αγορές λαθραίων προϊόντων. Η αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτεί το συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων οργάνων και φορέων. Ο Δήμος Αθηναίων θα αναλάβει πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση αυτή, με παρεμβάσεις όπως οι συστηματικές κοινές περιπολίες της δημοτικής αστυνομίας και της ΕΛ.ΑΣ. σε σημεία στα οποία λειτουργούν «μαύρες αγορές» προϊόντων και η πραγματοποίηση επεμβάσεων σε αποθήκες λαθραίων προϊόντων. Επίσης, θα πραγματοποιείται συστηματικότερη ανταλλαγή πληροφόρησης μεταξύ του Δήμου, των εμπορικών και επιχειρηματικών συλλόγων της Αθήνας και των αρμόδιων υπηρεσιών των Υπουργείων, ενώ ο Δήμος Αθηναίων θα υποστηρίξει αλλαγές και στο θεσμικό πλαίσιο για το υπαίθριο εμπόριο σε συνεργασία με τους συλλόγους αυτούς, εφ’ όσον μπορούν να περιορίσουν το πρόβλημα. Η αντιμετώπιση του παραεμπορίου μπορεί να απελευθερώσει το δημόσιο χώρο από την άτυπη «κατάληψη» του από παράνομες δραστηριότητες, αλλά και να δώσει ανάσα στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα της πόλης που ασφυκτιεί τα τελευταία χρόνια.

Τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα που λειτουργούν στο κέντρο της Αθήνας αποτελούν μια ιδιαίτερη κατηγορία εστιών παραβατικότητας. Κρούσματα βίας και ανομίας που λαμβάνουν χώρα στη Νομική Σχολή, στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στην Πατησίων και στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, απασχολούν την επικαιρότητα σε καθημερινή σχεδόν βάση. Δημιουργούνται κίνδυνοι όχι μόνο για τους φοιτητές και το ακαδημαϊκό και διοικητικό προσωπικό, αλλά και για όσους εργάζονται, κινούνται ή κατοικούν στις γύρω περιοχές. Ο Δήμος Αθηναίων θα υποστηρίξει την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για το ακαδημαϊκό άσυλο, σε συνεργασία με την κυβέρνηση και τις διοικήσεις των ιδρυμάτων, ώστε να καταστεί δυνατή η άμεση παρέμβαση των δημοσίων αρχών, όταν τελούνται παραβατικές πράξεις.

Απαραίτητη είναι η αλλαγή και στο νομικό πλαίσιο για τις πορείες και τις διαδηλώσεις στο κέντρο της πόλης. Το δικαίωμα στην έκφραση και τη συλλογική διαμαρτυρία είναι αναφαίρετο. Δεν μπορεί όμως να ασκείται καταχρηστικά, σε βάρος των υπολοίπων, εκείνων που εργάζονται, κινούνται και κατοικούν στο κέντρο. Οι διοργανωτές των πορειών και διαδηλώσεων θα αναλαμβάνουν και την ευθύνη όταν γίνονται καταστροφές στη δημόσια ή ιδιωτική περιουσία. Ενώ θα καθιερωθεί και η αρχή της αναλογικότητας στην κατάληψη δημόσιου χώρου: εάν ο αριθμός των διαδηλωτών είναι μικρός, θα κινούνται στο πεζοδρόμιο ή σε μία μόνο λωρίδα του δρόμου. Η εποχή της εύκολης διακοπής της κυκλοφορίας, με κάθε αφορμή,  και της διαρκούς ταλαιπωρίας των πολιτών έχει περάσει ανεπιστρεπτί.